De informatiearchitectuur richt zich op de beschrijving van de inhoudelijk relaties en samenhang tussen toepassingen en gegevensverzamelingen onderling. Het opstellen, beheren en integreren van de structuur van applicaties, databases en andere (data)gegevensverzamelingen. Ook in persoonlijke applicaties, zoals spreadsheets. Daarbij wordt gelet op eventueel gewijzigde informatiebehoeften van gebruikers. Daarnaast worden de beleidsregels voor het beheer van de (elementen van de) informatiearchitectuur opgesteld. Hoewel het vakgebied datamanagement meestal verantwoordelijk is voor het beheer van het bedrijfsdatamodel, wordt dit voor de invulling van dit model vaak bij data- of informatiearchitectuur (KWIV 1.1.3) belegd.

Functioneel ontwerp/ startarchitectuur richt zich op het beschrijven van wat het informatiesysteem moet kunnen. Samen met (eind)gebruikers en de opdrachtgever worden functionele specificaties opgesteld, waaraan een informatiesysteem moet voldoen. Het ontwerp wordt (mede) op basis van de input vanuit vakgebieden informatieanalyse (KWIV 4.3.1) en/of business analyse (KWIV 4.3.2) gemaakt. Het gaat om het analyseren, modelleren en specifiek de eisen aan informatie bij de gebruikers vaststellen. Het beheer en onderhoud van een informatiesysteem ligt meestal bij functioneel beheer en/of applicatiebeheer. Vanuit functioneel ontwerp/ startarchitectuur wordt ook een bijdrage aan testplannen voor functionele en acceptatietesten geleverd.

Applicatiearchitectuur richt zich op het beschrijven van de samenhang van de applicaties en informatiesystemen binnen de organisatie. Het modelmatig beschrijven van het applicatielandschap (de daadwerkelijk systemen in productie). Daarbij wordt vanuit de principes van onder meer Nora, Gemma, et cetera gewerkt. Dit vakgebied komt vooral voor in organisaties waar grote en complexe systemen worden ontwikkeld. Tevens bij de ontwikkeling van administratieve applicaties en embedded software (software geschreven om machines en apparaten te besturen). Vaak is applicatiearchitectuur sterk verbonden met informatiearchitectuur (KWIV 1.1.1).

Technische architectuur richt zich op het beschrijven van de principes, richtlijnen en regels om de informatiesystemen te laten werken. De focus is om de overkoepelende structuur van de technische infrastructuur te ontwerpen. Dit zijn netwerk, servers en storage (opslag). De technische infrastructuur moet worden gebaseerd op de informatiearchitectuur (KWIV 1.1.1), het automatiseringsbeleid en de automatiseringsplannen. Hierbij wordt niet alleen een structuur ontworpen, maar er wordt ook gecontroleerd of aan de gestelde eisen wordt voldaan. Bijvoorbeeld eisen aan passieve en actieve netwerkcomponenten (ook multimedia), systeemsoftware (operating systemen en middleware), de netwerk(beheer)software, servers, server(beheer)software en storage.

Systeemarchitectuur richt zich op het beschrijven van een conceptueel model dat de structuur, het gedrag en de weergave van een systeem definieert. Hierbij wordt er rekening gehouden met beveiliging, audits, de prestaties en de uitwisseling van gegevens met externe bronnen of bestemmingen. Systeemarchitectuur overziet het gehele domein in technische zin. De schakel tussen de product- of domeinvisie, en de benodigde aanpassingen aan het specifieke IV-landschap. Binnen het Scaled Agile Framework is systeemarchitectuur verantwoordelijk voor het opstellen van de 'architectural features' op programmaniveau. De systeeminfrastructuur moet passen binnen de informatiearchitectuur (KWIV 1.1.1), het automatiseringsbeleid en de automatiseringsplannen. Hierbij is systeemarchitectuur een belangrijke sparringpartner voor de product manager (KWIV 4.5.2) en product owners (KWIV 4.5.1). Vaak maakt systeemarchitectuur deel uit van het productmanagementteam.

Enterprise architectuur richt zich op over het vertalen van doelstellingen naar de inrichting van organisatie, processen en informatievoorziening en is in het ontwerpproces vaak als een van de eersten betrokken. Vaak is enterprise architectuur betrokken bij het ontwerp en het beheer van de bedrijfsarchitectuur (doellandschap). Waarbij er stappen worden definieert om van de huidige vorm en status (IST) naar de gewenste vorm en status van het IV-landschap en de bedrijfsprocessen (SOLL) te komen. In een SAFe-omgeving is enterprise architectuur verantwoordelijk voor het opstellen van de 'architectural epics' op portfolioniveau. Het vakgebied kan op bedrijfsniveau - dan wel domeinportfolioniveau - samen met business analyse (KWIV 4.3.2) optrekken om alle epics te visualiseren en de organisatie van werkvoorraad te voorzien. Vanuit enterprise architectuur kan de IV-professional hier de rol van 'epic owner' aannemen.

Informatiebeleid is gericht op het verbeteren van betrouwbare informatie en van de informatievoorziening (IV), conform het organisatiebeleid. Informatiebeleid omvat de doelen, middelen en wijze om te voorzien in de benodigde IV en om deze in stand te houden. Informatiebeleid stelt een meerjarig informatieplan op, waarin ook uitgangspunten en randvoorwaarden staan met een samenhang tussen missie, bedrijfsdoelstellingen (en benodigde IV) binnen het Rijk. Het vakgebied wordt in groter verband gezien, waarbij nadrukkelijk relaties worden gelegd tussen overheidsorganisaties en bestuurlijke niveaus. Daarbinnen wordt gebruik gemaakt van rijksbrede standaards, richtlijnen en afspraken.

Innovatiemanagement richt zich op het consequent verbeteren en (deels) vernieuwen van producten, processen, organisatie en vaardigheden. Gedurende de initiatiefase van (potentieel) nieuwe projecten. Daarbij houdt het rekening met de departementale architectuur-, beveiligings- en privacykaders. De innovatie kan zich uiten in bijvoorbeeld een experiment, een idee uitwerken tot een pilot of een brainstormsessie organiseren om de gebruikerswensen goed boven tafel te krijgen. Ook is het mogelijk de markt op te gaan om de innovatie te beproeven en de levensvatbaarheid concreet te maken. Doorgaans is er contact met een projectenbureau of andere bron waaruit inspiratie tot innovatie kan worden gehaald. Vakgebied heeft raakvlakken met Informatiebeleid (KWIV 1.2.1) en Kwaliteitsmanagement (KWIV 5.3.5).

Management Informatievoorziening richt zich op het beheren en managen van informatie die ondersteuning biedt bij het behalen van de organisatie doelstellingen. In dit proces wordt de informatiebehoefte die vanuit de primaire processen en de IT van de organisatie ontstaan, beantwoord met de informatievoorziening. Het initieert de vertaling van technologische en maatschappelijke ontwikkelingen en de nieuwe informatiebehoeften die hierdoor ontstaan. Binnen deze context zorgt het vakgebied voor realisatie van een duurzaam toegankelijke informatiehuishouding. Dit gebeurt door de uiteenlopende kaders, normen en eisen systematisch te wegen en af te zetten tegen huidig en toekomstig gebruik. Ook verwacht men dat vanuit dit vakgebied adequaat over de proportionaliteit van te nemen maatregelen wordt geadviseerd.

Sourcing management richt zich op het adviseren en vastleggen (op IV-gebied) wat de organisatie zelf doet en wat wordt uitbesteed aan leverancier(s). Waarbij er (resultaat)afspraken worden opgesteld met private partijen en/of een (Shared) Service Centrum. Het kan bijvoorbeeld gaan over vernieuwing, ontwikkeling of beheer van applicaties, of het exploiteren van een nieuw rekencentrum. Regionale of landsgrenzen spelen hierbij vrijwel geen rol meer. Ook de wijze waarop de samenwerking tussen klant en leverancier het beste vorm en inhoud kan worden gegeven, behoort tot de expertise. Vaak wordt de beslissing over al dan niet uitbesteden en de contractuele vorm van samenwerking vastgelegd in een sourcingbeleid.

Systeembeheer is een algemene benaming voor het beheer van servers en netwerken. In grotere organisaties is dit vakgebied vaak opgesplitst naar serverbeheerder (KWIV 3.1.4) en netwerkbeheerder (KWIV 3.1.5). De naam wordt ook wel gebruikt voor het technisch beheer van een systeem, of de combinatie van meerdere systemen en de servers waarop die draaien. Incidenten en changes kunnen grote gevolgen hebben voor de continuïteit van systemen en daarmee voor de continuïteit van en beeldvorming over de organisatie. Systeembeheer moet in dergelijke situaties onder druk nauwkeurig en volgens de voorgeschreven procedures kunnen werken. Ontwikkel- en beheerrollen worden soms samengevoegd in DevOps-teams. In dat geval zal systeembeheer naast kennis van beheer ook kennis van continuous delivery en continuous integration moeten hebben.

Changemanagement richt zich op het aanpassen, beheersen en gecoördineerd invoeren van changes (wijzigingen) in de IV-omgeving. Changemanagement helpt de organisatie met het aanvragen, prioriteren, toestaan, goedkeuren, inplannen en implementeren van allerlei soorten changes. Daarmee moet worden geborgd dat changes zonder merkbare of onacceptabele gevolgen voor gebruikers worden ingevoerd én dat de continuïteit van de informatievoorziening niet in gevaar komt. Changes in de IV-omgeving kunnen betrekking hebben op informatiesystemen of applicaties en/of de technische infrastructuur: netwerk, servers, storage (opslag).

Functioneel beheer is de verbindende schakel tussen de uitvoering en ICT van de organisatie. Is verantwoordelijk voor het beantwoorden van gebruikersvragen en zorgt ervoor dat het informatiesysteem (blijvend) voldoet aan de eisen van de gebruikers en dat de functionaliteit consistent is. Functioneel beheer werkt nauw samen met gebruikers voor het evalueren van de functionele specificaties van een informatiesysteem en het uitwerken van de functionele specificaties bij gewenste wijzigingen. Gerealiseerde wijzigingen worden door functioneel beheer getest in acceptatietesten. Daarnaast coördineert functioneel beheer de invoering van wijzigingen in de gebruikersorganisatie. Tot slot is functioneel beheer een vraagbaak voor gebruikers (in de tweede lijn) en het coördineren van oplossingen voor problemen.

Serverbeheer richt zich op het monitoren en onderhouden van servers om deze betrouwbaar en optimaal te laten werken. Daarbij richt het zich op het beheer van hardware, software, beveiliging en back-ups, zodat de IT-omgeving operationeel en doeltreffend blijft. Serverbeheer is betrokken bij de configuratie van een server en het installeren én configureren van wijzigingen. Serverbeheer monitort de werking van servers (vaak met specifieke tooling) en onderneemt acties of voert preventief maatregelen door om een server aan de gestelde eisen te laten voldoen. Bij storingen aan de server zorgt serverbeheer voor het oplossen daarvan. Dit profiel kan een specialisatie zijn van Systeembeheer (KWIV 3.1.1).

Netwerkbeheer richt zich op het monitoren en onderhouden van netwerken om deze betrouwbaar en optimaal te laten werken. Daarbij richt het zich op het beheer van hardware, software, beveiliging en back-ups, zodat de IT-netwerkomgeving operationeel en doeltreffend blijft. Netwerkbeheer is betrokken bij het ontwerp van een netwerk en het installeren én configureren van wijzigingen in de netwerkcomponenten. Netwerkbeheer monitort de werking van een netwerk (vaak met specifieke monitoringtools) en neemt reactief of preventief maatregelen om het netwerk aan de gestelde eisen te laten voldoen. Storingen in het netwerk worden door netwerkbeheer opgelost. Dit profiel kan een specialisatie zijn van Systeembeheer (KWIV 3.1.1).

Applicatiebeheer richt zich op het beheer en onderhoud van de applicaties conform de overeengekomen prestatiekenmerken (performance, bedrijfszekerheid). Applicatiebeheer zorgt voor het aansturen van de realisatie van gewenste wijzigingen door een programmeur of DBA. Ook zorgt applicatiebeheer voor het coördineren van de (technische) implementatie van de wijziging in de productieomgeving. Applicatiebeheer werkt vaak samen met databasebeheer (KWIV 3.1.7) en/of systeembeheer (KWIV 3.1.1). Vaak is applicatiebeheer – in de tweede lijn – betrokken bij het oplossen van incidenten en problemen die ontstaan zijn door technische redenen.

Databasebeheer richt zich op het beheer en onderhoud van de data (gegevens) conform de overeengekomen prestatiekenmerken (performance, bedrijfszekerheid). Databasebeheer draagt zorg voor de kwaliteit, actualiteit, volledigheid en consistentie van gegevens in een database(s). Verder stelt Databasebeheer het gegevensmodel voor een applicatie op en beheert deze, in samenwerking met informatieanalyse (KWIV 4.3.1) of informatiearchitectuur (KWIV 1.1.1). Databasebeheer zorgt voor het verifiëren van de productieresultaten op het aspect gegevensconsistentie en –correctheid én voert de periodieke analyses op de kwaliteit van de gegevens uit.

Recordbeheer richt zich op het identificeren, klasseren, archiveren, bewaren en vernietigen van records (archief). Daarmee draagt het zorg voor kwalitatieve intake, formele ontsluiting, distributie en archivering van gekanaliseerde inkomende (digitale) documentstromen. Recordbeheer zorgt voor het monitoren van de eenduidigheid en juistheid van metagegevenssets op zaken, proces- en documentniveau, het tijdig signaleren van de afwijkingen én de noodzakelijke herstelbewerkingen hierop. Recordbeheer onderhoudt hiertoe veelvuldig contact met zaakhouders en/of (mede)behandelaren om de informatiebehoeften zo goed mogelijk af te stemmen en informatieprocessen bij het organisatieonderdeel beter te laten verlopen.

Datastewardship richt zich voornamelijk op het ondersteunen van de klant/business in het onderhouden en creëren van data met een hoge kwaliteit. Het vakgebied zorgt voor het definiëren, meten en verbeteren van de datakwaliteit - in een continu proces. Bijvoorbeeld conform criteria voor juistheid, compleetheid of actualiteit (vanuit businessperspectief). Hier valt ook onder het correcte formaat en de correcte betekenis (vanuit vorm, perspectief, conform gegevensdefinitie). Het vakgebied kan op meerdere niveaus (zoals operationeel of tactisch) worden ingedeeld.

Technical support richt zich op het ondersteunen en oplossen van complexe technische problemen van de klant/medewerkers. Tevens voert het controles uit om problemen vroegtijdig te signaleren. Technical support is een tweede lijn support. Veelal gaat het over IT-gerelateerde problemen, maar het kan ook gaan over (rand)apparatuur of machines die niet meer naar behoren functioneren. Technical support is in staat om het totaal van een vraagstuk te overzien. Breedte (overzicht) en diepte (specialistische deskundigheid) op enkele terreinen zijn hierbij van belang. Waar technical support zich richt op de complexere technisch problemen (2de lijn), richt de 1e lijns gebruikersondersteuning (KWIV 3.2.2) op standaard storingen, problemen etc.

1e lijns gebruikersondersteuning richt zich op het coördineren, ondersteunen en oplossen van technische problemen van de klant/medewerkers. Het is de eerste lijn support (direct klantcontact). Daarbij coördineert het dat incidenten conform de dienstverleningsovereenkomst (SLA) worden afgehandeld. Indien 1e lijns gebruikersondersteuning het probleem niet kan oplossen, dan wordt het incident doorgezet naar de 2e lijn: bijvoorbeeld technical support (KWIV 3.2.1) of applicatiebeheer (KWIV 3.1.6). Afhankelijk van de organisatie kunnen de volgende facetten ook onder het vakgebied worden geschaard: het identificeren van problemen, het coördineren van wijzigingen, het registreren van gebruikers en/of het instellen van autorisaties.

Incidentmanagement richt zich op het vroegtijdig en snel oplossen van een ongeplande verstoring. Deze verstoring kan zich voordoen met de informatievoorziening, in de informatiesystemen of applicaties als in de technische infrastructuur. Hierbij wordt tevens de prioritering van het incident bepaald, aan de hand van urgentie en impact. Dit profiel Incident management is afgeleid van het gelijknamige ITIL-proces. Het vakgebied kan zowel procesmatig als inhoudelijk operationeel zijn ingestoken. Problem management (KWIV 3.2.4) is een direct aanpalend vakgebied.

Problemmanagement richt zich op, een gestructureerde wijze, het bundelen van incidenten, het proactief voorkomen van een probleem/incident en het minimaliseren van de impact. Hierbij gaat het om verstoringen van de informatiesystemen/applicaties als in de technische infrastructuur. Problemmanagement onderzoekt incidenten, zodat de achterliggende (mogelijke) oorzaken helder worden en de (waarschijnlijke) impact van incidenten worden verminderd. Daarbij wordt er een Known Error Database (KED) aangelegd. Problemmanagement komt in actie wanneer het incidentmanagementproces (KWIV 3.2.3) nog niet tot de juiste oplossing heeft geleid of een structurele oplossing moet worden gerealiseerd, nadat in het kader van incidentmanagement een workaround is geïmplementeerd of geboden.

Service level management (SLM) richt zich op de uitgangspunten van de overeengekomen dienstverlening. Het stelt hiervoor een raamwerk op van de processen in de vorm van overeenkomsten, verplichtingen en relaties, die worden beheerd via de zogenaamde dienstencatalogus. De eisen / wensen en behoeften van de gebruikers/lijnmanagement en leveranciers worden afgestemd en vastgelegd in service level agreements (SLA’s). SLM bewaakt proactief of de daadwerkelijk geboden dienstverlening conform de SLA wordt uitgevoerd. SLM herkent en onderscheidt patronen in dienstverlening en de naleving van de gemaakte afspraken. En stelt oplossingen voor ter voorkoming van eventuele problemen.

Capacity management is erop gericht om de vraag naar en het aanbod van capaciteit (storage) op optimale wijze op elkaar af te stemmen. Onderdelen van dit vakgebied zijn onder meer het meten, analyseren en het verbeteren van performance. Dit kan door het bepalen van de vereiste capaciteit van IT-middelen, het plannen van die IT-middelen en het voorspellen van de werklast. Relevant daarin is te weten welke systeemperformance nodig is en ook of dit op piekmomenten of in het algemeen zo is. In het geval van een ketenproces worden van tevoren met ketenpartners afspraken gemaakt over de capaciteit die zij ten behoeve van de keten beschikbaar moeten hebben.

Configuration management richt zich op het operationele beheer van de configuratiedatabase, identificeren en classificeren van de zogenoemde ‘configuratie-items’. Daarbij worden alle componenten van de IT-infrastructuur in kaart gebracht met de onderlinge relaties, gerelateerde documentaties en overige IT-processen welke hierop ondersteuning geven. Deze gegevens worden vastgelegd in de configuratiedatabase. Configuration management is van belang voor het configuratieproces met centraal en zorgvuldig licentiebeheer. En is hiermee een belangrijke schakel in de op- en verdere uitbouw van het configuratieproces en vervult hierin een actieve ‘voortrekkersrol’. Lifecycle-management kan nadrukkelijk als een onderdeel van dit vakgebied worden gezien.

Release management richt zich op het managen van het plannen, bouwen en testen van gewijzigde en nieuwe onderdelen in de software voor een stabiele versie van informatiesystemen (ook wel release). Het gaat daarbij om ervoor te zorgen dat de integriteit van de live-omgeving wordt beschermd en dat de juiste componenten worden vrijgegeven. Niet alleen de afstemming van releases op de businesseisen (zoals invoerings- en beschikbaarheidsdata) is van belang, maar ook het bewaken dat releases zonder problemen voor de continuïteit en consistentie van de IV en de bedrijfsvoering plaatsvinden. Vooral in een Agile-omgeving, waarin in korte tijd nieuwe functionaliteit wordt gebouwd, is het belangrijk op tijdige en accurate integratie van releases te letten.

Projectleiderschap IV richt zich op het managen van (een deel van) een IV-project; doorgaans op operationeel/tactisch niveau. Hieronder valt het (laten) opstellen van projectplanning, organiseren van de uitvoering (inclusief budget), het aansturen van het team en het bewaken van de voortgang en projectrisico’s. Tevens is dit vakgebied verantwoordelijk voor de informatievoorziening rondom het project richting de opdrachtgever en het creëren van draagvlak bij alle interne- en externe partijen. Opdrachtgever kan zijn de business, Projectmanagement IV (KWIV 5.1.2) of Programmamanagement IV (KWIV 5.1.3).

Projectmanagement IV richt zich op het beheersen van projecten binnen de organisatie, waarbij het doel is om alle projecten in een organisatie succesvol uit te voeren. Hierbij richt een project zich op de realisatie van één vooraf overeengekomen resultaat. Projectmanagement IV bepaalt de standaarden binnen de organisatie voor IV-projecten en coördineert deze, conform standaarden voor het plannen, organiseren, monitoren, beheersen van en rapporteren over IV-projecten. Tevens is projectmanagement IV verantwoordelijk voor het definiëren van projecten en de prioritering hiervan. Waar projectmanagement IV zich richt op het beheersen van projecten, richt programmamanagement IV (KWIV 5.1.3) zich op de beheersing van programma's (met complexe en meerdere doelen).

Programmamanagement IV richt zich op het beheersen en succesvol uitvoeren van programma's binnen de organisatie. Hierbij richt een programma zich richt op het nastreven van meerdere, soms onderling zelfs strijdige doelen in doorgaans minimaal vijf IV-projecten. Programmamanagement IV bepaalt de standaarden binnen de organisatie voor IV-programma's en coördineert deze. De standaarden betreffen het plannen, organiseren, monitoren, beheersen van en rapporteren over IV-programma's. Tevens is programmamanagement IV verantwoordelijk voor het definiëren van programma's en de prioritering hiervan. Waar programmamanagement IV zich richt op het beheersen van programma's (met complexe en meerdere doelen), richt projectmanagement IV (KWIV 5.1.2) zich op de beheersing van projecten.

Portfoliomanagement IV richt zich op het beheren en afstemmen van middelen (programma's, projecten, producten en diensten) binnen de (IV-)organisatie. Een portfolio-overzicht bestaat uit een serie van bij elkaar horende middelen met een eigen levenscyclus en de bijbehorende resources, budgetten en processen. Door middel van monitoring wordt er inzicht gegeven in de huidige en toekomstige inzet van deze middelen. Hiervoor stelt Portfoliomanagement IV adviezen op. Centralisatie van resources, budgetten en processen zijn hierin belangrijk. Het verschil met programmamanagement IV (5.1.3) is dat die over het managen van een combinatie van projecten gaat, waar portfoliomanagement IV zich vooral focust op het proces van afwegen, selecteren en prioriteren van projecten en programma’s.

Scrum mastership richt zich op het begrip en het op de correcte wijze uitvoeren van de scrum-aanpak (theorie, praktijk en regels). Het vakgebied ondersteunt het scrumteam en de Product Owner (KWIV 4.5.1) door middel van coaching en facilitering en is het eerste aanspreekpunt. Scrum master is dienend aan het scrumteam en beperkt eventuele belemmeringen, gericht op maximale waarde voor het scrumteam. De scrumaanpak volgens het Agile scrum-framework (rollen, artefacten en events) wordt hierin gevolgd.

Release train engineering (RTE) richt zich op de ondersteuning van het totaal aan teams op meerdere niveaus (ondersteunende teams, voorbereidende teams, uitvoerende teams, afrondende teams). RTE in het Scaled Agile Framework (SAFe) is verantwoordelijk voor het geheel van de scrumteams; de ‘Agile Release Train’ (ART). De ondersteuning vindt in samenwerking plaats met de andere ondersteunende agile-vakgebieden, zoals Product management (KWIV 4.5.2) en scrum master (KWIV 5.2.1). RTE is verantwoordelijk voor het onderhouden van de ART en faciliteert alle evenementen (zoals tweedaagse planning, de systeemreview).

Informatiemanagement richt zich op het managen van het verzamelen, opslaan en beheren van gegevens en andere soorten van informatie binnen een organisatie. Deze informatiebehoefte ontstaat vanuit verschillende bedrijfsprocessen en wordt vertaald in informatievoorziening (IV). Het vakgebied professionaliseert de vraagzijde en is daarvoor op strategisch of tactisch niveau verantwoordelijk. Het zorgt voor de IV-strategie en werkt samen met Informatiebeleid (KWIV 1.2.1) voor het meerjarig informatieplan, gericht op het verbeteren van de IV en conform het organisatiebeleid. Hierin neemt Informatiemanagement de samenhang tussen missie, de bedrijfsdoelstellingen en de (toekomstig) benodigde IV voor Informatiemanagement mee.

Datamanagement richt zich op het managen van de technische infrastructuur voor de data / gegevens in een organisatie. Met als doel om de data optimaal te beheren en te gebruiken. Daarbij wordt beleid ontwikkeld ten aanzien van de kwaliteit, compliance-eisen, het gebruik en de opslag van deze data / gegevens. Het zorgt ook voor een corporate datamodel, met daarin onder meer de voor de organisatie relevante gegevensdefinities en technische informatie in bijvoorbeeld databases, applicaties en/of systemen. Waar datamanagement zich richt op het managen van de technische infrastructuur van de data, richt recordmanagement (KWIV 5.3.3) zich op het managen het beheer van de records.

Recordmanagement richt zich op het managen van het beheer van de records (een record is informatie die gemaakt, ontvangen en onderhouden wordt) in een organisatie. Met als doel om efficiënte en systematische controle van de records mogelijk te maken. Het vakgebied is ook vanuit kwaliteitszorg in bedrijfsinformatie- en archiveringsprocessen een fundamenteel onderdeel. Hierin neemt recordmanagement de samenhang tussen missie, de bedrijfsdoelstellingen en de (toekomstig) benodigde IV voor recordmanagement mee. Waar recordmanagement zich richt op het managen van het beheer van de records, richt datamanagement (KWIV 5.3.2) zich op het managen van de technische infrastructuur van de data.

Metadatamanagement richt zich op het managen van het organiseren en beheren van de data die andere data beschrijft. Ook wel data over data genoemd. Metadatamanagement borgt de eenheid in definitie en gebruik van sets van (niet) verplichte metagegevens. En biedt hiermee het fundament voor het duurzaam beheer, de (inter)departementale uitwisseling en het actief openbaar maken van overheidsinformatie. De visie over metadatamanagement sluit aan bij de doelstellingen van de organisatie en geeft inzicht in de toegevoegde waarde van metadata. Dit geheel conform wet- en regelgeving en de door de organisatie gestelde eisen op het gebied van onder andere (duurzame) toegankelijkheid, vertrouwelijkheid en privacybescherming.

Kwaliteitsmanagement IV richt zich op het managen van de optimalisatie van de kwaliteit van IV-processen, -producten en -services. Dit vakgebied kan ingezet worden binnen een (onderdeel van een) organisatie of een groot programma, maar komt ook voor in alle delen van het management van een organisatie. Kwaliteitsmanagement IV is gericht op een optimale beschikbaarheid en kwaliteit van de duurzaam toegankelijke informatiehuishouding, vanuit een ‘end-to-end’-benadering. Met als intentie om de doelen en normen te bereiken, via het handhaven van de vooropgestelde principes voor betrouwbaarheid en integriteit en methoden verder te verbeteren.

IT-control, beter gezegd: IV-control, richt zich op de controle van het informatiebeveiligingsbeleid of IT Risk Management. Het betreft de controle op de algemene beheersmaatregelen (zoals beleidslijnen en procedures) rond de IV-omgeving, die ervoor moeten zorgen dat beheersmaatregelen met een IV-component continu betrouwbaar werken. IV-control is verantwoordelijk voor het toetsen van de kwaliteit, de integratie en de kosten van de IV (inclusief projecten) aan die van de organisatie. Gericht om het risico te verkleinen en rapportages over de bevindingen op te stellen. Hiervoor wordt vaak een framework voor IV-control opgesteld.

Applicatieontwikkeling richt zich op het proces van het maken van applicaties. Dit kan bijvoorbeeld zijn (1) modulair opbouwen, (2) aanvullende functionaliteit ontwikkelen of (3) parameterisering: standaardapplicaties geschikt maken voor een specifieke situatie. De manier van technisch ontwerpen en applicatieontwikkeling is hierop aangepast, waaronder het gebruik van open software. Veelgebruikte methodieken bij het ontwikkelen van applicatie/softwaresystemen zijn Agile Scrum, Agile XP en SAFe, waarbij de ontwikkelaars in toenemende mate deel gaan uitmaken van DevOps-teams. Waar systeemontwikkeling (KWIV 2.1.2) verantwoordelijk is voor de back-end, is applicatieontwikkeling verantwoordelijk voor de front-end.

Systeemontwikkeling richt zich op één van de volgende processen: (1) de ontwikkeling van een systeem, (2) het ontwerp en de constructie van een nieuw systeem, of (3) de modificatie van een bestaand systeem of een onderdeel daarvan. Op basis van de wensen van de organisatie en gebruikers wordt dit vertaald naar concrete hardware en software (digitale infrastructuur). Daarbij worden technische systemen gebouwd en/of ontworpen (embedded software, ofwel: software geschreven om machines en apparaten te besturen). Het kan gezien worden als een combinatie tussen ontwerpen en programmeren. Waar applicatieontwikkeling (KWIV 2.1.1) verantwoordelijk is voor de front-end, is systeemontwikkeling verantwoordelijk voor de back-end.

Netwerkontwikkeling richt zich op het ontwerp, de implementatie en het beheer en onderhoud van IT-netwerken. Het gaat hierbij om het ontwerpen en configureren van het interne netwerk (LAN; Local Area Network) en de koppelingen met externe netwerken (WAN; Wide Area Network). Dit is dan ook een ander soort ontwikkeling dan applicaties of systemen. Onderdeel hiervan is de componenten van het netwerk (netwerkapparatuur en besturings-, beheer- en netwerkprogrammatuur) te selecteren en het aansturen van de installatie en het beheer van deze componenten. Vaak wordt kennis verwacht van technieken zoals Routing, Switching, DNS, DHCP en IPAM, maar ook van de laatste e-mailbeveiligingsstandaarden.

Data enginering richt zich op het organiseren van data voor analytische doeleinden. Waarbij de data wordt gekoppeld, gestructureerd en geïnterpreteerd uit verschillende databronnen. Het doel is betrouwbare, efficiënte en schaalbare oplossingen bieden voor o.a. business intelligence-doeleinden en machine learning-modellen. Deze oplossingen zijn getoetst aan de onderliggende logica, waarmee de organisatie strategische keuzes kan maken. Vanuit Data enginering is nauw contact met stakeholders aan de business-kant. Verder is het vakgebied data enginering gericht op eventuele productieverstoringen oplossen en betrokken bij productontwikkelingsprojecten. Data enginering draagt zorg voor het beschikbaar, veilig, beheersbaar en robuust beschikbaar stellen van data op bijvoorbeeld een analytics-platform.

Testmanagement richt zich op het proces om de software te testen. Vaak is het testmanagement onderdeel van Agile Scrum, waarbij het testen zelf uitgevoerd wordt door medewerkers en/of via geautomatiseerd testen. Ook 'test driven development' (ontwikkelmethode met eerst de tests schrijven en daarna pas de code) wordt onder dit vakgebied geschaard. Het testen van de software geeft inzicht in, en adviseert over, de kwaliteit van de software en de daaraan gerelateerde risico's. Onderdeel van dit vakgebied kan zijn 'testengineering': hierin wordt het proces bepaald dat onder bepaalde omstandigheden tot een zo goed mogelijke test zal leiden.

IV-securitymanagement (informatiebeveiliging) richt zich op technische maatregelen die ingezet worden voor bescherming/beveiliging van een organisatie en de daarbij behorende medewerkers, klanten/gasten, data, financiën, goederen, et cetera. Het omvat het ontwerpen, implementeren, onderhouden en evalueren van beveiligingsmaatregelen met betrekking tot de IV (hardware en software). Securitymanagement is verantwoordelijk voor de beveiliging van de informatievoorziening (IV). De focus ligt op het beveiligen van de IV wat betreft de vertrouwelijkheid, de integriteit en de beschikbaarheid van informatie.

Informatierisicomanagement (risicobeheer) richt zich op het identificeren, analyseren en evalueren van de organisatierisico's. Met als doel om de risico's te beheersen die verbonden zijn aan de beschikbaarstelling en het gebruik van componenten van de informatievoorziening (IV). Denk aan netwerken, servers, informatiesystemen en/of applicaties. Meestal is de scope van de verantwoordelijkheden beperkt tot de IV, maar soms wordt dit vakgebied ook ingezet voor het identificeren en mitigeren van risico’s in programma’s of projecten. In veel gevallen levert informatierisicomanagement bijdragen aan het beleid en de richtlijnen voor risicomanagement. Daarnaast hoort ook het opstellen van concrete risicobeheersmaatregelen en/of de gewenste werking toetsen.

Cybersecuritymanagement richt zich op de bescherming van de systemen. Het vakgebied houdt zich bezig met het proactief detecteren van kwetsbaarheden en dreigingen en het nemen van maatregelen om gevolgen van onbekende dreigingen te voorkomen en/of te mitigeren. Verder worden er analyses en forensisch onderzoek van eventueel besmette en gecompromitteerde systemen uitgevoerd. Met als doel om kwetsbaarheden op te sporen en bedreigingen van buitenaf (waaronder hackers) te voorkomen. Het is een relatief jong vakgebied dat volop in ontwikkeling is, waardoor ook het focusgebied met de tijd wat kan verschuiven.

Categoriemanagement IV richt zich op het bundelen en beheren van de IV-inkoop, op basis van logisch samenhangende diensten of producten. Categoriemanagement IV is betrokken bij het optimaal inkopen (inclusief uitvraag specificaties) en het optimaal benutten van contracten van producten of diensten. Daarbij wordt een visie ontwikkeld ten aanzien van de levenscyclus van de producten of diensten en de sourcingstrategie, waarbij ook Sourcing management (KWIV 1.3.1) wordt betrokken. Waar categoriemanagement IV zich richt op het beheer, visie en sourcing, richt Inkoop IV (KWIV 4.2.2) zich op productspecificaties ten aanzien van de inkoop IV. NB. In het KWIK (InkoopKolom) bestaat een profiel dat raakvlakken heeft met dit KWIV-profiel.

Inkoop IV richt zich op het inkopen van IV-producten of -diensten voor de organisatie. Daarbij levert Inkoop IV input aan de inkoopleider aan ten aanzien van de software, hardwarevereisten en de licenties. Dit door het opstellen van de productvereisten waarbij de visie en beleid van de organisatie worden meegenomen (zoals innovatie, duurzaamheid en MVO). Inkoop IV werkt hierbij samen met de business over wat de vereisten zijn van het product of de dienst. Waar Inkoop IV zich richt op productspecificaties voor de inkoop IV, richt categoriemanagement IV (KWIV 4.2.1) zich op het beheer, visie en sourcing van deze inkoop. NB. In het KWIK (InkoopKolom) bestaat een profiel dat raakvlakken heeft met dit KWIV-profiel.

Relatiemanagement IV richt zich op het opbouwen, verdiepen en verstevigen van interne en externe relaties. Hierbij hoort het opstellen van een IV-organisatiestrategie t.a.v. alle partijen die betrokken zijn over de informatievoorziening. Relatiemanagement IV is verantwoordelijk voor het afstemmen van de communicatie, de sturing, structurering en werkwijze van alle partijen. Met als doel om het producten- en dienstenaanbod beter aan te laten sluiten op de vraag en aanbod (interne en externe relaties). Relatiemanagement IV werkt nauw samen met contractmanagement IV (KWIV 4.2.4). NB. In het KWIK (InkoopKolom) bestaat een profiel dat raakvlakken heeft met dit KWIV-profiel.

Contractmanagement IV richt zich op het afsluiten van contracten en bewaken van de naleving van de in het contract gemaakte afspraken (bijv. KPI's) met leveranciers. De aandacht zit vooral op de juridische en financiële aspecten. Het vakgebied heeft een overzicht van de lopende contracten, eventuele (raam)overeenkomsten, signalering van looptijden, garantietermijnen en prijsherzieningen en het aantal en soorten gecontracteerde leveranciers bij de diverse afdelingen. Contractmanagement IV werkt nauw samen met relatiemanagement IV (KWIV 4.2.3). NB. In het KWIK (InkoopKolom) bestaat een profiel dat raakvlakken heeft met dit KWIV-profiel.

Informatieanalyse richt zich op welke informatiebehoeften er zijn binnen de organisatie en/of gebruikers. Informatieanalyse vertaalt technologische en maatschappelijke ontwikkelingen, onderzoek naar de kwaliteit van de IV-bedrijfsprocessen en realistische IV-mogelijkheden, naar verbetervoorstellen en consequenties voor de IV-bedrijfsvoering. Waarbij er een verdiepende analyse wordt uitgevoerd van de gekozen oplossing en de validatie van de requirements. Informatieanalyse is de eerste fase in de ontwikkeling van een informatie- of gegevenssysteem. Op basis van kwalitatieve requirements kan de analyse gericht worden uitgevoerd.

Business analyse richt zich op de ondersteuning van de business op het gebied van inrichten en verbeteren van de bedrijfsprocessen. Business analyse analyseert (de behoeften aan) informatie en informatiesystemen, uitgaande van de eisen aan de bedrijfsprocessen en de workflow daarbinnen. Tevens worden voorstellen gedaan ter verbetering van de IV om daarmee bedrijfsprocessen optimaal te ondersteunen. Business analyse stelt de epics (overkoepelende gebruikerswensen) van het te ontwikkelen proces op. Het vakgebied verbindt de ondersteunende directies en/of afdelingen met de business-informatiebehoefte (bijvoorbeeld met HR, IT, communicatie, bedrijfsvoering). Business analyse werkt samen met enterprisearchitectuur (KWIV 1.1.6) op corporate-, dan wel domeinportfolioniveau.

Data-analyse richt zich op het verzamelen van gegevens binnen de eigen organisatie. Met als doel om deze gegevens om te zetten in informatie, dat vervolgens leidt tot kennis en het aanzetten tot adequate actie (slimmer werken). Het vakgebied verzamelt gegevens uit verschillende systemen (logistieke volgsystemen, ERP, enz.), analyseert deze en vormt deze om tot bruikbare informatie voor onder meer het management (dashboard en parameters). Dit vakgebied kan zowel voor de business als voor de IV-afdeling worden ingezet. Waar Data-analyse zich richt op de voorkant van de organisatievraag (adviseren MT), richt Data Science (KWIV 4.3.4) zich op de achterkant van de vraag met veel grote datasets en specialistische data.

Data Science richt zich op het verkrijgen van inzichten uit (big) data. Voor de analyse worden programmeervaardigheden, statistische kennis, en afdeling- en organisatiekennis gebruikt om verbanden te leggen en inzichten te destilleren. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van grote datasets en specialistische data door geavanceerde BI (business intelligence)-tooling en gedefinieerde algoritmen. Daarmee kunnen onder meer patronen worden ontdekt, (beleids)beslissingen worden gevalideerd en voorspellingen worden gedaan over mogelijke gebeurtenissen, gebaseerd op de historische data. Waar Data Science zich richt op de achterkant van de vraag met veel grote datasets en specialistische data, richt de Business Intelligence (KWIV 4.3.3) zich op de voorkant van de organisatievraag (zoals adviseren MT).

Informatiecoaching richt zich op het duurzaam toegankelijk maken van informatie voor en met de huidige en toekomstige medewerkers. Hieronder valt de begeleiding (instrueren) en ondersteuning van medewerkers in het leerproces hoe zij hun informatie opslaan, toegankelijk maken en houden: digivaardigheden. Inzicht en kennis van zaken (processen, kaders, richtlijnen en mogelijkheden van systemen) is hierbij van belang. Informatiecoaching stelt informatieprofielen op (informatiebehoeften en zoekgedrag persona's) en onderhoudt deze. Verder richt het vakgebied zich op het analyseren van de informatiebehoefte van medewerkers en structurele verbeteringen voorstellen.

Leer- en ontwikkelmanagement richt zich op de leer- en ontwikkelomgeving van alle (IV)-medewerkers binnen de organisatie. Gericht op het verbeteren of verdiepen van competenties, maar ook op de persoonlijke (carrière-)ontwikkeling. En het opstellen van een leerstrategie voor de organisatie. Naast het adviseren / begeleiden van teams (naar zelforganisatie en team excellence), ondersteunt het leer- en ontwikkelmanagement de Scrummasters (KWIV 5.2.1) en de Release train engineers (KWIV 5.2.2) in het wegnemen van belemmeringen. Agile- en Lean-principes worden hierbij in ogenschouw gehouden. Continu verbeteren en het overdragen van kennis is onderdeel van dit vakgebied.

Agile coaching richt zich op de ondersteuning van teams om Agile te werken. Op basis van Agile waarden en principes wordt het team ondersteund om zich naar een effectieve, transparante samenhangende teams door te ontwikkelen. De coaching vindt plaats op proces, rol en inhoud. Verandermanagement en kennis van organisatiecultuur zijn hierin ook relevant. Agile coaching past hierop de best passende coachingstechnieken en leer- en ontwikkelinterventies toe. Een (agile) coach heeft een bredere visie op het bedrijf en de medewerkers en heeft als doelstelling om het probleemoplossend vermogen van een individu en/of team te vergroten.

Product owner is als "eigenaar" van het te ontwikkelen product het eerste aanspreekpunt voor het ontwikkel- of beleidsteam naar de rest van de organisatie. De Product owner zorgt voor stakeholdermanagement, de productvisie, -planning en stelt prioriteiten en de functionaliteit van het product vast. Waarbij het doel is om de waarde van het (business) product te maximaliseren en te waarborgen. De precieze invulling van het vakgebied hangt af van het type organisatie waarin dit voorkomt. Waar Product Owner zich richt op de functionaliteit van het te ontwikkelen product, richt Product management (KWIV 4.5.2) zich op de gehele levenscyclus van een product binnen een organisatie.

Product management richt zich op het managen van de totale levenscyclus van een product, van het begin tot het einde. Product management richt zich op productcreatie en product lifecycle management. Dit door het opstellen van de strategie van de business als geheel (bijvoorbeeld een portfolioplan en productroadmap), het tactisch management van de levenscyclus per product-marktcombinatie (infaseren of het uitfaseren van het product) en operationeel management van de waardeketen. Waar Product management zich richt op de gehele levenscyclus van een product binnen een organisatie, richt Product Owner (KWIV 4.5.1) zich op de functionaliteit van het te ontwikkelen product.

Business owner richt zich bij de productontwikkeling op het oplijnen van de strategische thema's en vertegenwoordigt hierin de business. Draagt de verantwoordelijkheid voor de governance, doelgerichtheid en rendement van het product in de business; onder andere door het beschrijven van de processen. Eventuele belemmeringen worden weggenomen of verkleind. Verder is de Business Owner het eerste aanspreekpunt voor de business ten aanzien van de productontwikkeling. Waar de Business Owner de stakeholder is binnen het ontwikkelteam namens de business, richt de Product Owner (KWIV 4.5.1) zich op de functionaliteit van het te ontwikkelen product.

Service Design richt zich op het praktisch en creatief toepassen van design-tools en -methodes met het doel om diensten te ontwikkelen of verbeteren. Waarbij enerzijds organisatorische doelen, processen en proposities, en anderzijds (latente) behoeften, wensen en eisen van doelgroepen in kaart worden gebracht. Opgedane inzichten worden ingezet om eindproducten of -diensten te definiëren op zo’n wijze dat deze zowel voor een organisatie als voor eindgebruikers toepasbaar zijn. Hoewel Service Design qua categorie onder UX Design valt, kan deze ook buiten UX Design worden ingezet. Waar Service Design zich richt op het creëren of optimaliseren van diensten, richt User Interface Design (KWIV 4.6.2) zich op het ontwikkelen van een product voor de gebruiker.

User Interface Design richt zich op het ontwerpen van de gebruikersomgeving. Waarbij dit vakgebied zich bezighoudt met het vormgeven van interacties tussen de mens en een systeem. Dit resulteert in aantrekkelijke, toegankelijke (digitale) interfaces die efficiënt, effectief en intuïtief samenwerken met eindgebruikers. De activiteiten binnen User Interface Design kunnen variëren van het definiëren van interacties, het ontwerpen van interfaces tot het ontwikkelen van content. Waar User Interface Design zich richt op het ontwikkelen van producten voor de gebruiker, richt Service Design (KWIV 4.6.1) zich op creëren of optimaliseren van diensten.

UX Research richt zich op het begrijpen van gebruikers, zodat product design een zo goed mogelijke 'fit' kan maken. Door middel van het uitvoeren van kwalitatief en kwantitatief onderzoek inzichten in de behoeftes, motivaties en emoties van eindgebruikers over een product of dienst wordt dit begrip en inzicht verkregen. Hiernaast worden relevante doelgroepen en belanghebbenden geïdentificeerd en onderzocht om de toegankelijkheid en gebruiksvriendelijkheid van oplossingen te bepalen.